1.Giới thiệu Rượu Đinh Lăng
Sử dụng rễ đinh lăng ngâm rượu là bài thuốc quý được lưu truyền rộng rãi trong phạm vi nhân dân. Theo y học cổ truyền, rượu đinh lăng có tác dụng giảm mệt mỏi, tăng cường sinh lực, cải thiện trí nhớ và bồi bổ khí huyết cho người cao tuổi, người bị suy nhược do lao động nặng trong thời gian dài.
2.Rượu đinh lăng có công dụng gì?
Cây đinh lăng (cây gỏi cá) là cây thuốc nam quý và được ví như “nhân sâm dành cho người nghèo”. Rễ của loại thảo dược này chứa nhiều thành phần dinh dưỡng như axit amin, vitamin nhóm B, alcoloid, saponin, tannin, glucozit, flavonoid, methionin,… Năm 1961, các chuyên gia tại Viện y học quân sự Việt Nam đã nghiên cứu cụ thể và nhận thấy thảo dược này đem lại nhiều công dụng đối với sức khỏe.
Rễ đinh lăng thường được phơi khô và dùng tươi trong các bài thuốc thang, thuốc hãm và bài thuốc ngâm rượu. Trong đó, bài thuốc ngâm rượu được áp dụng phổ biến nhất vì đem lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe thể chất và tinh thần.
Rượu đinh lăng có thể đem đến những công dụng sau:
Giảm mệt mỏi, trị ăn ngủ kém: Theo dân gian, rễ đinh lăng có vị hơi đắng, ngọt nhạt, tính mát và không có độc, tác dụng bồi bổ khí huyết và thông huyết mạch. Vì vậy sử dụng rượu ngâm từ thảo dược này có thể làm giảm tình trạng mệt mỏi, cơ thể suy nhược do lao động nặng nhọc trong thời gian dài và trị chứng ăn ngủ kém ở người cao tuổi.
Cải thiện trí nhớ:
Với hàm lượng dinh dưỡng dồi dào, rượu ngâm từ rễ đinh lăng giúp bổ sung các thành phần thiết yếu cho não bộ, từ đó tăng cường khả năng tập trung, giảm uể oải và cải thiện trí nhớ đáng kể. Ngoài ra, một số chất chống oxy trong thảo dược này như flavonoid có khả năng chống oxy hóa và giảm stress. Thực nghiệm lâm sàng trên chuột già cũng nhận thấy, rễ cây đinh lăng tăng bộ nhớ và thời gian sống sót đáng kể.
Hỗ trợ tăng cường sức đề kháng:
Nghiên cứu của Viện Y học quân sự Việt Nam vào năm 1961 nhận thấy, nước sắc và rượu ngâm từ rễ đinh lăng có tác dụng hỗ trợ tăng cường chức năng đề kháng và sức dẻo dai của cơ thể. Mặc dù chưa nghiên cứu cụ thể về hiệu quả này nhưng các chuyên gia cho rằng, hoạt chất trong dược liệu có khả năng kích thích hoạt động của bạch cầu trung tính và một số tế bào có chức năng miễn dịch của cơ thể.
Giảm đau nhức xương khớp:
Hầu hết các bài thuốc ngâm rượu từ dân gian đều có tác dụng giảm đau nhức xương khớp. Theo dân gian, rượu có tính ấm kết hợp với rễ đinh lăng có tính bình, tác dụng bổ khí huyết, chống thoái hóa và giảm mệt mỏi có thể cải thiện tình trạng đau nhức xương khớp do lao động nặng, thời tiết thay đổi hoặc do ảnh hưởng của tuổi tác cao.
Rượu đinh lăng chữa yếu sinh lý:
Theo y học cổ truyền, rượu đinh lăng có tác dụng bồi bổ khí huyết, giảm mệt mỏi, tăng cường thể trạng và hỗ trợ cải thiện chức năng sinh lý nam. Vì vậy, sử dụng rượu đinh lăng đều đặn còn giúp làm giảm chứng yếu sinh lý và một số rối loạn tình dục thường gặp ở phái mạnh.
Một số tác dụng khác:
Ngoài ra, rượu từ rễ đinh lăng cũng có một số tác dụng khác như hạ huyết áp, giảm đau thắt ngực, tăng co bóp tử cung nhẹ và lợi tiểu. Tuy nhiên những tác dụng này mới chỉ được nghiên cứu sơ bộ nên chưa thể đưa ra kết luận chính thức.
3.Liều lượng và cách dùng rượu đinh lăng đúng.
Rượu đinh lăng ngâm trong 3 – 6 tháng là có thể sử dụng. Tuy nhiên theo dân gian, nên ngâm ít nhất trong 4 tháng để tinh chất từ dược liệu ra hoàn toàn. Sử dụng rượu ngâm chưa đủ thời gian thường có dược tính kém và không đem lại công dụng rõ rệt.
Đinh lăng là thảo dược tự nhiên chứa nhiều thành phần có lợi cho sức khỏe của cả nam giới lẫn nữ giới. Tuy nhiên, lạm dụng quá mức thảo dược này có thể gây ra nhiều rủi ro và tác dụng không mong muốn. Theo kết quả nghiên cứu dược lý của Viện y học quân sự Việt Nam, chỉ sử dụng rượu đinh lăng nhẹ (30 độ) 1 – 2 ly nhỏ/ ngày hoặc dùng 3 ly nhỏ/ ngày đối với người bị suy nhược nhiều do lao động nặng.
Sau đó duy trì 1 – 2 ly rượu đinh lăng (nên dùng sau bữa ăn) để kích thích tiêu hóa, giảm mệt mỏi, tăng cường sức đề kháng, cải thiện hoạt động, chức năng của não bộ và hỗ trợ làm chậm quá trình lão hóa. Sử dụng rượu đinh lăng quá liều có thể gây ra hiện tượng say thuốc với các biểu hiện điển hình như tiêu chảy, nôn mửa và mệt mỏi.
4.Một số lưu ý khi dùng rượu đinh lăng
Bài thuốc ngâm rượu từ rễ đinh lăng được áp dụng khá phổ biến, phù hợp với người cao tuổi, người bị suy nhược do lão động nặng, trí nhớ giảm,… Tuy nhiên trước khi sử dụng bài thuốc này, bạn nên lưu ý một số vấn đề sau:
Rễ đinh lăng chứa hàm lượng lớn saponin. Hoạt chất này có thể làm vỡ hồng cầu nên chỉ sử dụng với liều lượng thích hợp. Dùng rượu đinh lăng liều cao hoặc lạm dụng trong thời gian dài có thể gây ra một số tác dụng phụ như tiêu chảy, buồn nôn, mệt mỏi,…
Nên dùng rượu đinh lăng sau khi ăn để kích thích tiêu hóa, giảm tình trạng khó tiêu và đầy bụng. Tránh sử dụng vào buổi tối trước khi ngủ vì hoạt chất trong dược liệu có thể khiến não bộ tăng mức độ tập trung dẫn đến khó ngủ và mất ngủ.
Rượu đinh lăng đem lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe – đặc biệt là đối với người cao tuổi, người suy nhược và ốm nặng. Tuy nhiên khi dùng loại rượu này, cần sử dụng đúng cách và liều lượng để đạt hiệu quả cao, đồng thời hạn chế rủi ro và tác dụng phụ phát sinh.
Ngoài rễ đinh lăng, có thể dùng lá đinh lăng để nấu canh cá hoặc canh thịt nhằm bồi bổ sức khỏe, làm mát cơ thể cho người cao tuổi, sản phụ và người mới ốm dậy.
Theo Lương y Vũ Quốc Trung – Phòng khám đa khoa Chùa Cảm Ứng chia sẻ trên Báo Dân trí ngày 19/1/2016, rễ đinh lăng từ 5 – 10 tuổi có dược tính cao nhất và đem lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe. Các loại rễ còn non hoặc quá già thường không chứa nhiều thành phần dinh dưỡng và hầu như không đem lại công dụng rõ rệt.
Khi chọn mua rễ đinh lăng, cần lựa chọn cơ sở kinh doanh dược liệu uy tín và có nguồn gốc – xuất xứ rõ ràng. Đồng thời cần chú ý phân biệt với các loại đinh lăng trổ, lá tròn, lá vằn,… Các loại đinh lăng này có tác dụng yếu hơn so với đinh lăng lá nhỏ.
Trên thực tế, rễ đinh lăng ngâm rượu chỉ hỗ trợ cải thiện sức khỏe, giảm đau nhức, mệt mỏi và hầu như không có tác dụng điều trị bệnh đặc hiệu. Vì vậy không nên quá phụ thuộc vào bài thuốc này. Thay vào đó, cần phối hợp với các phương pháp y tế và lối sống khoa học.
Hiện nay trên thị trường có nhiều cơ sở phóng đại tác dụng của rễ đinh lăng và chào bán dược liệu kém chất lượng. Vì vậy, bạn đọc cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi áp dụng bài thuốc ngâm rượu từ thảo dược này.
